Schrödinger'in Kedisi

Schrödinger'in Kedisi:

Schrödinger'in kedisi aynı anda hem canlı hemde ölüdür. Bu varsayımsal deneyde bir kutu içerisinde bulunan kedi, gelişigüzel bir tetikleme ile zehir dolu bir kapsülün kırılması ile ölebilir veya ölmez.

Kuantum kuramında Kopenhag'ın yorumuna göre; gözlemci gözlemini yapana kadar varsayılan durumunların ikisininde geçerli olduğunu fakat gözlemci ölçüm yapmak istediğinde bu durumlardan bir tanesi geçerlilik kazanır. Işığın hem dalga hem de parçacık durumda olup bunu gözlemlemek istediğimizde sadece tek bir halde karşımıza çıkması gibi.

Deneyin Yapılışı:

Çelikten bir kutuya bir kedi ve bir düzenek yerleştirlir. Düzenek kedinin herhangi bir temasından bağımsız olacak şekilde yerleştirlir. Geiger sayacının içine çok az miktarda radyoaktif madde konulur. Bu radyoaktif madde 1 saat içerisinde belki bozunur ama eşit oranda belkide bozunmaz. Eğer ki atom bozunursa, sayacın tüpü elektrik akımı üretip röle vasıtası ile çekici harekete geçirip içinde zehir bulunan cam şişeyi kırar. Bu deneyde eğer 1 saat boyunca tek bişr atom bile bozunmassa kedi yaşayacak, tek bir atom bozunmasında ölecektir. Bu sürenin sonunda kutu açılıp gözlem yapıldığı zaman kedi ya canlı ya da ölü olacak ve her iki olasılığın oranı eşit olacaktır. Gözlemci olarak sonuca etki etmemiz üzerine gözlemcinin insandan başka canlılar olup olamayacağı merak edilmiştir.

Çoklu dünyalar hipotezi:

 Gözlemcinin sonuca etki etmesi üzerine kuantum kuramının yorumlanmasında farklı görüşlere yol açtı. Çoklu dünyalar hipotezi 1957'de Hugh Everett'in önerdiği, birbirine paralel ve sonsuz sayıda evren olduğu ve gözlemlenmeyen dalga fonksiyonlarındaki belirsizlikten kaçınan bir bakış açısıdır.

Schördinger'in kedisi deneyini bu hipotez ile yorumlamak gerekirse, kutu açıldığı sırada kedi tüm olası durumların bir arada olduğu durumda, süperpozisyon, olmaz. Bunun yerine kedi bir evrende canlı diğer bir paralel evrendi ise ölüdür. Bir evrende atom bozunmaya uğramış, diğerinde bozunmamıştır. 

Yazar: Kubilay Kılıç